Σε απόσπασμα δημοσιεύματος του Γιάννη Γκόλια στο anatropinews διαβάζουμε: Στα 1822 ο Δράμαλης (πασάς απ’ τη Δράμα), παίρνει εντολή απ’ τη μεγάλη πόρτα να καταπνίξει την επανάσταση. Φτιάχνει ένα θηριώδες στράτευμα 30.000 ενόπλων που οι 20.000 ήταν καβαλαρία, απίστευτη δύναμη για την εποχή. Φτάνει στο Μοριά χωρίς να του έχει αντισταθεί κανένας. Είναι μισό βήμα μόνο απ΄ την Τριπολιτσά και την κατάπνιξη της επανάστασης. Τότε, όλοι οι σπουδαίοι κυβερνώντες είχαν ανέβει, είτε στα καράβια και είχαν φύγει, είτε είχαν πάει στη δυτική Ελλάδα (σε απόσταση ασφαλείας).
Ο Κολοκοτρώνης, μόνος του σχεδόν, έχει συγκεντρώσει 2-3 χιλιάδες άντρες, που έχουν αποφασίσει να πέσουν για το όνειρο της πατρίδας και της ελευθερίας, παρά να τρέξουν να κρυφτούν. Όμως πώς να τα βάλεις με 30.000 ασκέρι που οι 20.000 είναι καβαλαρία ότι εσύ δεν έχεις ούτε μουλάρι και το πολύ 2 χιλιάδες άντρες; Κάπου εδώ μπαίνει ο στρατηγικός νους του γέρου και καταστρώνει το σχέδιο. Πρώτη του δουλειά είναι να βάλει φωτιά και να κάψει όλο τον αργίτικο κάμπο με τα σπαρτά, έτσι ώστε τα ζώα του εχθρού να μην μπορούν να βρουν να φάνε ούτε χορταράκι.
Μετά, βάζει να δηλητηριάσουν όλα τα πηγάδια και τις πηγές για να υποφέρουν και από έλλειψη νερού. Στη συνέχεια λέει στον Δημήτρη Υψηλάντη να κλειστεί στο κάστρο του Άργους και παίρνει αυτός την ευθύνη. Έτσι όταν φτάνει στον αργίτικο κάμπο ο Δράμαλης δεν έχει μήτε να φάει μήτε να πιει. Οι άντρες του Δράμαλη, για να ξεγελάσουν τα στομάχια τους, πέφτουν μέσα στα άγουρα ακόμα πεπόνια και σταφύλια, αλλά είναι χειρότερα, γιατί τους έπιασε κόψιμο.
Να μείνει εκεί ήταν των αδυνάτων αδύνατο. Έτσι οι 7 πασάδες αποφασίζουν να γυρίσουν στην Κόρινθο να περιμένουν το στόλο, να φέρει εφόδια. Τότε ο Δράμαλης στέλνει τον γραμματικό του, τον Έλληνα Παναγιώτη Μανούσο, με ένα μπουγιουρντί που καλούσε τους Έλληνες να προσκυνήσουν. Δεν πίστευαν στα σοβαρά βέβαια ότι θα το κατάφερνε αυτό, άλλος ήταν ο σκοπός του. 1. να δει ο προδότης πόσοι είναι οι Έλληνες και τι ηθικό έχουν 2. να τους παραπλανήσει με όρκους ότι οι Τούρκοι θα τραβήξουν προς την Τρίπολη.
Ο προδότης λέει στους καπετάνιους ότι είναι χριστιανός ορθόδοξος αγαπά την Ελλάδα και θέλει το χαμό των Τούρκων. για αυτό και μαρτυρά στους Έλληνες ότι οι πασάδες έχουν σκοπό να τραβήξουν προς την Τρίπολη…. Ορκίζεται στην Παναγία και άλλα τέτοια… Εκεί οι Έλληνες αρπάζονται. Ο Πετρόμπεης και οι δικοί του τον πιστεύουν και θέλουν να πάνε να πιάσουν την Τρίπολη.
Ο Κολοκοτρώνης όμως τους λέει ότι είναι λάθος να βάλουν πίστη στα λόγια του προδότη. Αφού γίνεται ένα επεισόδιο με τον Πετρόμπεη, ο Κολοκοτρώνης με τον Νικηταρά και τον Παπαφλέσσα, τραβούν για τα Δερβενάκια, σίγουροι πως ο Δράμαλης θα γυρνούσε πίσω. Γρήγορα φάνηκε ποιος είχε δίκιο… Το πρωί, στις 26 Ιουλίου 1822, ο Κολοκοτρώνης μαζεύει το ασκέρι να το μετρήσει. Είναι 2.350 όλοι όλοι. Τα καραούλια ειδοποιούν ότι φάνηκαν οι Τούρκοι.
Ο γέρος ανεβαίνει πάνω σε ένα βράχο για να τους μιλήσει. «Έλληνες σήμερα γεννηθήκαμε και σήμερα θα αποθάνουμε για τη σωτηρία της πατρίδας…» Οι Έλληνες ταμπουρώνονται στα Δερβενάκια. Εκεί η μπροστινέλα των Τούρκων τους συναντά και ζητά συμφωνίες μαζί τους για να περάσουν… «Αφήστε μας να περάσουμε και σας ορκιζόμαστε ότι θα φύγουμε απ’ το Μοριά.» (σαν τους όρκους του Έλληνα προδότη…) φτάνοντας και οι υπόλοιποι Τούρκοι στριμώχτηκαν σχεδόν όλοι μέσα στα στενά.
Ο Κολοκοτρώνης είχε δώσει εντολή να κωλυσιεργούν με τις διαπραγματεύσεις μέχρι να γίνει απόγευμα, την ώρα που ο ήλιος θα ήταν προς τη δύση. Τότε οι Τούρκοι θα τον είχαν κατάματα και δε θα μπορούσαν να σημαδεύουν.
Όταν τα πράγματα ήταν ακριβώς όπως έπρεπε, φωνάζει ο Κολοκοτρώνης. ΠΑΝΩ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ!!! Ξυπνάνε τα βράχια, οι πατουλιές, τα χαμόκλαδα, τα σκίνα. Όλα ξερνούν φωτιά και μολύβι. Πήχτρα οι Τούρκοι δέχονται τα βόλια πέφτουν, τσαλαπατιούνται τους πλακώνουν άλλοι.
Ο Νικηταράς με τον Υψηλάντη και τον Παπαφλέσσα ήσαν στον Αγιονόρι. Εκεί τους έστειλε μήνυμα ο Κολοκοτρώνης να πάνε να πιάσουν τον Αη Σώστη. Μέχρι να φτάσουν ο Νικηταράς και οι άλλοι στον Αη Σώστη, κάποιοι Τούρκοι είχαν περάσει.
Μιχάλης Παπαμανωλάκης – Κορινθογνωσία
