Κατάργηση μονιμότητας στον Δημόσιο τομέα, οπισθοδρόμηση ή καινοτομία;
Το ερώτημα προκύπτει επειδή τάχα την κατάργηση της μονιμότητας στο δημόσιο επιθυμεί η κοινωνία και τούτο αποδεικνύεται από μια δημοσκόπηση φιλοκυβερνητικής εφημερίδας. Νομίζω ότι μάλλον το επιθυμεί περισσότερο η κυβέρνηση, που έχει μια δυσανεξία προς οτιδήποτε δημόσιο και η εφημερίδα προσφέρει τις υπηρεσίες της προς την κυβέρνηση για να μετρήσει αντιδράσεις και για να έχει και κάποιο επιχείρημα. Επειδή αν πραγματικά το επιθυμεί η κοινωνία αυτό όντως είναι ένα ισχυρότατο επιχείρημα. Για να δούμε όμως τι συμβαίνει.
Ας ξεκινήσουμε Ιστορικά. Η πρώτη συνταγματική κατοχύρωση της μονιμότητας των ΔΥ: Δημοσίων Υπαλλήλων οφείλεται στον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος τη συμπεριέλαβε στη συνταγματική αναθεώρηση του 1911. Ο σκοπός ήταν η εξασφάλιση της απρόσκοπτης εργασίας των ΔΥ και η πάταξη του πελατειακού συστήματος. Επειδή μέχρι τότε όποιο κόμμα ερχόταν στην εξουσία διόριζε τους δικούς του ΔΥ (λέγονται και τα «δικά μας παιδιά») και έδιωχνε τα «παιδιά» της προηγούμενης κυβέρνησης, που και αυτή είχε λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο! Μάλιστα το μέτρο αυτό δεν είχε την καθολική αποδοχή των Βενιζελικών με το επιχείρημα ότι έτσι μονιμοποιούνταν «τα δημιουργήματα του παρελθόντος»! Αντιδρούσαν όμως και άλλοι με άλλο επιχείρημα. Έλεγαν: πως θα μονιμοποιήσουμε υπαλλήλους που εργάζονται μόλις δύο ώρες την ημέρα και φέρονται με απαράδεκτο τρόπο στους πολίτες; Το τελευταίο μου θυμίζει και μέρος της τωρινής επιχειρηματολογίας. Τελικά συμφώνησαν ότι με την μονιμότητα, τα πράγματα θα βελτιωθούν. Το εντυπωσιακό μάλιστα ήταν η υποδοχή του μέτρου από τους κύριους εκπροσώπους του πελατειακού συστήματος στη Βουλή των Ελλήνων! Ίσως να σκέφτηκαν ότι έτσι θ’ απαλλάσσονταν από τα ταξίματα και τις υποχρεώσεις της εξαργύρωσης της ψήφου!
Όμως ο εθνικός διχασμός κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αποτέλεσε την αφορμή για να αρθεί, επιλεκτικά, η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι τις περιπτώσεις άρσης της μονιμότητας έκανε η κυβέρνηση εκείνου που την καθιέρωσε, δηλαδή του Ελευθερίου Βενιζέλου! Το Νομοθετικό Διάταγμα «Περί αναστολής πάσης διατάξεως περί μονιμότητος των δημοσίων λειτουργών και υπηρετών παντός κλάδου» υπέγραψαν ο Βασιλιάς Αλέξανδρος, ο Πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος και σπουδαίοι παράγοντες της τότε πολιτικής ζωής του τόπου όπως ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, ο Νικόλαος Πολίτης, ο Λεωνίδας Εμπειρίκος κ.ά.
Ουσιαστικά, εκμεταλλεύθηκαν τις έκτακτες συνθήκες που επικρατούσαν για να διώξουν επιλεκτικά τους αντιπάλους τους. Δηλαδή έκαναν εκείνα που ισχυρίζονταν ότι προσπαθούσαν να αποφύγουν κάνοντας την συνταγματική ρύθμιση για τη μονιμότητα! Όποιος Υπουργός επιθυμούσε να διορίσει κάποιον δικό του αρκούσε να υπογράψει ένα Διάταγμα διώχνοντας από τη θέση του εκείνον που υπηρετούσε! Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται με τη φράση: πολιτική αξιοπιστία μηδέν!
Μήπως όμως τα πράγματα σήμερα είναι καλύτερα; Ας αναφερθώ σε 2 παραδείγματα:
α) ο σταθμάρχης του εγκληματικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών είχε τοποθετηθεί με πολιτική – κυβερνητική παρέμβαση όντας οργανωμένος στο κυβερνητικό κόμμα και β) όπως αποκάλυψε πριν από καιρό εφημερίδα υπουργός της κυβέρνησης διόρισε τουλάχιστον 9 άτομα στον ΟΣΕ, που προέρχονταν από την εκλογική του περιφέρεια. Μεταξύ αυτών, γνωστός… κλαρινιτζής!
Και όμως η κυβέρνηση μιλάει για αξιολόγηση στο δημόσιο, για κατάργηση της μονιμότητας (επειδή τάχα τη θέλει ο κόσμος) κλπ. Ταυτόχρονα έχει σημειώσει ρεκόρ μετακλητών ΔΥ. Θα πει κάποιος γιατί και οι άλλοι τι έκαναν; Τα ίδια μπορεί να έκαναν αλλά εδώ ομιλούμε για ρεκόρ!
Άραγε ο κόσμος που, κατά τη δημοσκόπηση, είναι υπέρ της άρσης της μονιμότητας επιθυμεί να γυρίσουμε πίσω στο 1911; Επιθυμεί ένα πελατειακό κράτος; Επιθυμεί το δημόσιο τομέα λάφυρο της εκάστοτε κυβέρνησης; Ή επιθυμεί ένα δίκαιο και αντικειμενικό κράτος, που ο καθένας θα διορίζεται με αντικειμενικά και ποιοτικά κριτήρια, ίδια για όλους, χωρίς εξαιρέσεις και παραθυράκια;
Επομένως στο ερώτημα του τίτλου η απάντηση είναι ότι ενδεχόμενη κατάργηση της μονιμότητας στο δημόσιο είναι απόλυτα οπισθοδρομικό και αναποτελεσματικό μέτρο και αυτό όχι μόνο κυριολεκτικά – χρονολογικά, αλλά για όλους τους παραπάνω λόγους.
Και κάτι τελευταίο για να μη μπερδευόμαστε: για του «τεμπέληδες» ΔΥ και αυτούς που δεν φέρονται στο κόσμο σωστά υπάρχουν τα εργαλεία ελέγχου. Λέγονται προϊστάμενοι, που έχουν πολλές αρμοδιότητες και δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας, που τα προβλέπει όλα! Βέβαια αν είσαι ανεπαρκής αλλά ταυτόχρονα «δικό μας παιδί», είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται να πάθεις τίποτα! Το πολύ – πολύ να προαχθείς!
Πάνος Κατσούλας
Εκπ/κός
Αντιπρόεδρος ΔΣ Β’ ΕΛΜΕ Κορινθίας
Τακτικό αιρετό μέλος ΠΥΣΔΕ ν. Κορινθίας
