Η θαυμαστή ιστορία και τα θαύματα της Παναγίας «Ακένωτον Ποτήριον»
Η εικόνα της Παναγίας που ονομάζεται «Ακένωτον Ποτήριον» έγινε γνωστή στον Ορθόδοξο Κόσμο μόλις το 1878, όταν συνέβη ένα θαυμαστό γεγονός. Στην περιφέρεια Εφραίμοφσκι της επαρχίας Τούλα στη Ρωσία, ζούσε ένας συνταξιούχος στρατιώτης, που ονομαζόταν Στέφανος. Ο άντρας αυτός υπέφερε από το πάθος της μέθης. Ξόδευε όλη του την περιουσία στο αλκοόλ και πλέον βρισκόταν σε αξιοθρήνητη κατάσταση.
Μια νύχτα όμως είδε ένα ασυνήθιστο όνειρο που τον τάραξε πολύ. Εμφανίστηκε στον ύπνο του ένας μοναχός με επιβλητική μορφή και του είπε τα εξής: «Να πας στην πόλη Σερπούγοφ στο μοναστήρι της Παναγίας. Εκεί θα βρεις την εικόνα Της που ονομάζεται “Ακένωτον Ποτήριον”». Θα προσευχηθείς μπροστά της και αμέσως θα θεραπευτεί το σώμα και η ψυχή σου». Ωστόσο, ο άντρας έδειξε απροθυμία και δεν υπάκουσε στα λόγια αυτά. Ο μοναχός όμως παρουσιάστηκε ξανά στον ύπνο του άντρα επιμένοντας να κάνει αυτό το ταξίδι. Αφού εμφανίστηκε και τρίτη φορά, ο Στέφανος αποφασίζει να υπακούσει την εντολή του μοναχού και να ξεκινήσει το ταξίδι, παρόλο που τα πόδια του ήταν αδύναμα λόγω της παραλυσίας.
Έτσι ο Στέφανος με πολλή δυσκολία, λόγω της καταστάσεως των ποδιών του, ξεκίνησε αμέσως το ταξίδι. Όταν έφθασε στο Σερπούγοφ και μπήκε στη Μονή «Βλαντίτσνιι», ζήτησε να προσκυνήσει την εικόνα της Παναγίας «Το Ακένωτον Ποτήριον», σύμφωνα με την εντολή που του είχε δοθεί. Προς έκπλήξή του όμως, κανείς εκεί δεν γνώριζε την εικόνα της Παναγίας μ’ αυτό το όνομα. Τότε κάποιος από τους μοναχούς είπε ότι πιθανόν να είναι εκείνη η εικόνα που απεικόνιζε την Παναγία με το Χριστό μέσα στο Άγιο Ποτήριο. Η εικόνα αυτή ήταν τοποθετημένη στο προσκυνητάρι του διαδρόμου που οδηγούσε από το Ναό στο σκευοφυλάκιο. Όλοι έμειναν κατάκπληκτοι, όταν στο πίσω μέρος της εικόνας, διάβασαν την επιγραφή που έγραφε: «Το Ακένωτον Ποτήριον».
Συνέβη όμως και κάτι ακόμα αξιοπερίεργο: στην εικόνα των Κτητόρων της Μονής, του Αγίου Αλεξίου Μόσχας και Οσίου Βαρλαάμ, ο Στέφανος στο πρόσωπο του τελευταίου, αναγνώρισε τον μοναχό που εμφανίστηκε τρεις φορές στον ύπνο του. Ο μέχρι τότε αλκοολικός και παράλυτος άντρας, επιστρέφοντας απ’ το Σερπούγοφ, έγινε τελείως καλά! Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι δεν είχε πλέον ροπή προς την βλαβερή συνήθεια του ποτού.
Σύντομα το θαυμαστό γεγονός της θεραπείας του παραλύτου αλκοολικού έγινε γνωστό σε όλη την περιοχή. Πολλοί άνθρωποι, ακόμη και από μακρινά μέρη, άρχισαν να προσέρχονται στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας στο Σερπούγοφ. Οι άνθρωποι που υπέφεραν απ’ το πάθος της μέθης ή ήταν εξαρτημένοι από το κάπνισμα και τις παραισθησιογόνες ουσίες, καθώς και οι συγγενείς τους, προσεύχονταν στην εικόνα της Παναγίας «Το Ακένωτον Ποτήριον» για θεραπεία και απαλλαγή απ’ τις ασθένειες αυτών των παθών. Πολλοί ήταν και εκείνοι που κατέφθαναν να προσκυνήσουν και να ευχαριστήσουν την Παναγία.
Το 1919 οι Κομμουνιστές έκλεισαν το μοναστήρι και ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα μαζί με τους Ναούς, άλλαξε «χρήση». Η εικόνα της Παναγίας τότε μεταφέρθηκε στο Καθεδρικό Ναό του Σερπούγοφ, του Αγίου Νικολάου. Κατά τα έτη 1928-1930 έγινε προσπάθεια εορτασθεί ξανά η θαυματουργή εικόνα, διότι λόγω των διωγμών, ο εορτασμός της εικόνας είχε σταματήσει. Τότε ο Μητροπολίτης της πόλεως, Εμμανουήλ, ευλόγησε, μετά από απαίτηση των πιστών 8 αντίγραφα της εικόνας. Το έτος 1929 έκλεισε από τους άθεους και ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Νικολάου και όλα όσα υπήρχαν μέσα σ’ αυτόν κάηκαν στις όχθες του ποταμού Νάρα. Οι εικόνες της Παναγίας «Το Ακένωτον Ποτήριον» συμπεριλαμβανομένων και των αντιγράφων εξαφανίστηκαν και κάθε λατρευτική εκδήλωση προς τιμήν της συγκεκριμένης εικόνας σταμάτησε.
Η ευλάβεια και η τιμή προς την ιερά και θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, αναβίωσε στο Σερπούγοφ τη δεκαετία του 1980. Το 1990 ο Αρχιμανδρίτης Ιωσήφ επισκεύασε την κατεστραμμένη Μονή «Βισότσκιι» στο Σερπούγοφ. Πλέον, οι λατρευτικές εκδηλώσεις προς τιμήν της εικόνας της Παναγίας τελούνται και πάλι στη Μονή.
