Νομοσχέδιο Σκουρλέτη αλλάζει ριζικά το θεσμικό πλαίσιο για τους φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων
Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε ο Υπουργός Εσωτερικών το νέο θεσμικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Χώρας.
Το airetos.gr παρουσιάζει το πλήρες κείμενο της αιτιολογικής έκθεσης http://www.opengov.gr/ypes?download=5480και των άρθρων http://www.opengov.gr/ypes?download=5488.
Το ν/σ αναμένεται να εγείρει έντονες συζητήσεις σε όλη τη Χώρα, καθώς επιχειρεί να δώσει λύση σε ένα ζήτημα ακανθώδες, που τα τελευταία χρόνια παραμένει εκκρεμές, ρυθμιζόμενο κάθε φορά προσωρινά, την τελευταία στιγμή,με διαδοχικές παρατάσεις.Είναι χαρακτηριστικό ότι η προθεσμία υποχρεωτικής συγχώνευσης των ΦΟΔΣΑ, που είχε προβλέψει το αρ.16 του ν.4071/2012, έχει μέχρι σήμερα λάβει 9 νομοθετικές παρατάσεις, με πιο πρόσφατη αυτή του αρ.43 του ν.4508/2017 που λήγει στις 30/6/2018.
Σύμφωνα με την ανάρτηση του κ. Σκουρλέτη στο opengov.gr“με τη νομοθετική πρόταση, επιχειρείται η ενίσχυση των νομικών αυτών προσώπων της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης και η θέσπιση νέων κανόνων λειτουργίας σε πλήρη εναρμόνιση με το κοινοτικό και συνταγματικό περιβαλλοντικό κεκτημένο και στοχεύοντας στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, στη μείωση της παραγωγής και σε μία, εν γένει, περιβαλλοντικά ενδεδειγμένη, διαχείριση που θα καλύπτει το σύνολο της χώρας, και θα συμβάλει στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων και στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος.”
Αξίζει να σημειωθεί πως ήταν Απρίλιος του 2016 όταν ο τέως Υπουργός Εσωτερικών, κ. Κουρουμπλής, είχε και εκείνος αναρτήσει ν/σ στο opengov.gr για το ίδιο θέμα, εξαγγέλλοντας τη σύσταση“Διαχειριστών Στερεών Αποβλήτων” (“ΔΙΣΑ”).
Νομοσχέδιο που δεν έφθασε ποτέ στη Βουλή, καθώς συνάντησε τις αντιδράσεις, μεταξύ άλλων, και της Κ.Ε.Δ.Ε. Το ανώτατο όργανο εκπροσώπησης της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης είχε εξετάσει διεξοδικά στις 11/5/2016και 13/10/2016, κατά τις αντίστοιχες συνεδριάσεις του Δ.Σ., τις διαδοχικές μορφές του ν/σ, εκφράζοντας τη διαφωνία του. Στη συνέχεια, κατόπιν αντίστοιχης συζήτησης στο Δ.Σ. της 17ης/1/2017, οι υψηλοί τόνοι αντίδρασης -με αναφορές σε εμπαιγμό και περιφρόνηση των φορέων- είχαν αποτυπωθεί και σε επιστολή της Κ.Ε.Δ.Ε. την οποία είχαμε δημοσιεύσει στο airetos.gr προς τους συναρμόδιους Υπουργούς.
Τώρα ο κ. Σκουρλέτης επαναφέρει το θέμα, επιχειρώντας να το επιλύσει με τα 21 άρθρα που δίνει στη δημοσιότητα και περιέχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις προηγούμενες επεξεργασίες. Η προσπάθεια ακολουθεί, ως θεματική συνέχεια, τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας για την ανακύκλωση, που ψηφίστηκε την 1η/11/2017 (ν. 4496/2017).
Με το αρ.1 για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων στους Δήμους της ηπειρωτικής Χώρας, η υποχρέωση αναγκαστικής συγχώνευσης των υφιστάμενων ΦΟΔΣΑ σε ένα και μόνο περιφερειακό σχήμα ανά εκάστη περιφέρεια καταργείται και δίνεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ Α’ βαθμού να συστήνουν από έναν έως τρεις ΦΟΔΣΑ, είτε με τη μορφή Συνδέσμου είτε με τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας Ο.Τ.Α., βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων (αρ.1).
Ειδικές διατάξεις εισάγονται για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στα νησιά (αρ.2), ενώ σε δύο ξεχωριστά άρθρα γίνεται προσπάθεια να αποσαφηνιστούν διακριτά και να κωδικοποιηθούν οι αρμοδιότητες των ΦΟΔΣΑ (αρ.3), αλλά και των ίδιων των Δήμων (αρ.4).
Το αντισταθμιστικό όφελος που καταβάλλουν οι ΦΟΔΣΑ στους Δήμους που φιλοξενούν ή επιβαρύνονται από τη λειτουργία εγκαταστάσεων μηχανικής – βιολογικής επεξεργασίας αποβλήτων και χώρων υγειονομικής ταφής, ορίζεται σε συγκεκριμένο ποσοστό (1%) επί των εσόδων του ετήσιου προϋπολογισμού τους και θα διατίθεται αποκλειστικά για περιβαλλοντικά έργα και δράσεις (αρ.17).
Το ν/σ (αρ.14) προβλέπει έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των ΦΟΔΣΑ, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής τους (ακόμη δηλαδή και εάν πρόκειται για Α.Ε.), που θα ασκείται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί ελέγχου νομιμότητας των πράξεων αιρετών οργάνων των ΟΤΑ., όπως ισχύει.
Υπογραμμίζεται ότι δύο ρυθμίσεις ορίζουν πειθαρχικά παραπτώματα αιρετών.
• Στο αρ. 18, που εκτενώς ρυθμίζει τη στοιχειοθέτηση πειθαρχικού παραπτώματος, για μια σειρά ενεργειών ή παραλείψεων τους, για δόλο ή αμέλεια (και όχι “βαριά αμέλεια”, όπως ορίζεται στη γενική διάταξη περί πειθαρχικής ευθύνης αιρετών της παρ.2.α. του αρ.233 του ν.3852/2010), σχετικών με ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων περί καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων και διαχείρισης αποβλήτων.
• Αλλά και στην περ.β’ της παρ.2 του αρ.19, όπου η παράλειψη της υποχρέωσης συμμόρφωσης σε υποδείξεις εντός μηνός από την αποστολή της εκεί προβλεπόμενης Έκθεσης του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα για όλα τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου.
Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι την 8η Φεβρουαρίου 2018. Μένει να δούμε τις τοποθετήσεις που θα γίνουν επί του περιεχομένου του και το εάν τελικά θα καταφέρει αυτή τη φορά να φθάσει στη Βουλή προς ψήφιση.