Σα. Μάι 4th, 2024

Στα ίχνη μιας Αγίας

Κοινοποίηση ειδήσεων

Όταν η υπάλληλος του ιδρύματος Νήαρ Ηστ Ριλίφ (Near East Relief) Emma Cushman, ήρθε στην Κόρινθο, τον Ιούνιο του 1923 έφερε μαζί της 2.700 ορφανά.
Τα ορφανά της Cushman προέρχονταν από διάφορα ορφανοτροφεία στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Ενόψει των εχθροπραξιών στην Μικρά Ασία, η Ελλάδα το 1922 είχε ανοίξει τις πόρτες της σε 17.000 ορφανά. Η χώρα δέχθηκε επίσης δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες. Η απίστευτη γενναιοδωρία της Ελλάδας προς τα ορφανά και τους πρόσφυγες ήταν απαραίτητη για το σωτήριο έργο της Νήαρ Ηστ Ριλίφ. Αυτό σηματοδότησε επίσης την αρχή μιας μακράς και ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ του Ιδρύματος της Εγγύς Ανατολής και της ελληνικής κυβέρνησης.
Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο παραχώρησε το δικαίωμα στο ίδρυμα να ιδρύει ορφανοτροφεία, αλλά συνεργάστηκε μαζί του, για να επιλέξει τους καλύτερους δυνατούς χώρους για την ανατροφή και την εκπαίδευση των παιδιών. Ορισμένες τοποθεσίες επιλέχθηκαν για λόγους ευκολίας. Το τεράστιο Ζάππειο Εκθεσιακό Μέγαρο στην Αθήνα, επιλέχθηκε για το μέγεθός του, ενώ το αγροτικό σχολείο στον Ωρωπό μετατράπηκε εύκολα σε ορφανοτροφείο που επικεντρώθηκε στη γεωργία.
Η Κόρινθος είχε μια στρατιωτική βάση που δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ και μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε ορφανοτροφείο. Το μικρό λιμάνι της Κορίνθου και η σχετική εγγύτητα με την Αθήνα θα βοηθούσαν στη μεταφορά των ορφανών.

Η «Νέα Κόρινθος» του 1923 απείχε πολύ από την πολυσύχναστη πόλη των Κλασικών χρόνων. Η Emma Cushman βρέθηκε σε μια νυσταγμένη παραθαλάσσια πόλη με 6.000 κατοίκους, σχεδόν όλοι εξουθενωμένοι από την ελονοσία. Το μισά από τα 2.700 ορφανά της Cushman ήταν άρρωστα όταν έφτασαν στην Κόρινθο. Εκτός από την ελονοσία που αποκτήθηκε κατά τον διωγμό από την Τουρκία, πολλά από τα παιδιά έπασχαν επίσης από φυματίωση. Η ελονοσία είχε επικρατήσει στην προσφυγική κοινότητα της Κορίνθου, η οποία φιλοξενούσε σχεδόν 400 οικογένειες Αρμενίων και Ελλήνων που είχαν εγκαταλείψει την Τουρκία.

ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΟΝΟΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ
Η Emma Cushman ήταν εκπαιδευμένη νοσοκόμα, αλλά η επιδημία ελονοσίας στην Κορινθία ήταν περισσότερα από όσα μπορούσαν να αντέξουν αυτή και οι συνάδελφοί της. Το προσωπικό του ορφανοτροφείου αποτελούνταν από την Cushman, έναν Αμερικανό γιατρό, τρεις Έλληνες γιατρούς, τρεις Αμερικανίδες νοσοκόμες και 20 Έλληνες νοσηλευτές. Το προσωπικό μαστιζόταν από ελονοσία και πολλοί έφυγαν από την περιοχή ανησυχώντας για την επιδείνωση της υγείας τους. Το μέλλον του Ορφανοτροφείου Κορίνθου δεν φαινόταν ελπιδοφόρο.
Η βοήθεια έφτασε με τη μορφή της Άλις Καρ, μιας Αμερικανίδας νοσοκόμας του Ερυθρού Σταυρού.
Η Άλις δημιούργησε ένα φιλόδοξο σχέδιο κατά της ελονοσίας που θα ωφελούσε τόσο το ορφανοτροφείο όσο και τη γύρω κοινότητα. Εντόπισε την επιδημία ελονοσίας στους τοπικούς βάλτους, όπου το στάσιμο νερό χρησίμευε ως χώρος αναπαραγωγής των κουνουπιών που μεταφέρουν ασθένειες. Ζήτησε τη βοήθεια 92 εφήβων ορφανών για να αποστραγγίσει τους βάλτους. Στα ορφανά προστέθηκαν σύντομα και δύο διμοιρίες στρατιωτών από τον ελληνικό στρατό. Μαζί, έσκαψαν 150 χιλιόμετρα αποστραγγιστικές τάφρους, για να στεγνώσουν τα επικίνδυνα έλη.
Όταν ολοκληρώθηκε αυτό το έργο, η Καρ επιθεώρησε προσωπικά κάθε αυλή, βάλτο και αρδευτικό χαντάκι σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων από το ορφανοτροφείο. Το προσωπικό του ορφανοτροφείου επισκεπτόταν 300 σπίτια την ημέρα. Ενθάρρυναν τους αγρότες να καλύψουν τις αρδευτικές τάφρους και να εξαλείψουν τα στάσιμα νερά. Η Καρ άνοιξε επίσης μια κλινική για τη φροντίδα των ντόπιων που πάσχουν από ελονοσία. Η Νήαρ Ηστ Ριλίφ χορηγούσε 5.000 δόσεις κινίνης σε ορφανά και πρόσφυγες την ημέρα. Μέσα σε ένα χρόνο, η Άλις Καρ είχε εξαλείψει την ελονοσία στο ορφανοτροφείο και στη γύρω κοινότητα.

Το 1925 η Ελληνική Κυβέρνηση ζήτησε από την Άλις να καταρτίσει νόμους κατά της ελονοσίας, οι οποίοι θεσπίστηκαν γρήγορα.

Το 1924, το Ορφανοτροφείο Κορίνθου άνοιξε ένα εξειδικευμένο νοσοκομείο για ορφανά με φυματίωση. Το νοσοκομείο ακολούθησε το μοντέλο του σανατόριου, το οποίο έδινε έμφαση στον καθαρό αέρα, την ηλιοφάνεια και τα θρεπτικά τρόφιμα.

Το 1928, όταν η Κόρινθος σχεδόν ισοπεδώθηκε από δυνατό σεισμό, είκοσι έφηβοι του ορφανοτροφείου για 22 ημέρες αναζητούσαν επιζώντες, μοίραζαν προμήθειες και κατασκεύαζαν προσωρινά καταφύγια.

Το 1930 το Ορφανοτροφείο Κορίνθου είχε κλείσει. Τόσο η Alice Carr όσο και η Emma Cushman παρέμειναν στην Ελλάδα, την νέα τους πατρίδα. Η Alice Carr έγινε Διευθύντρια Δημόσιας Υγείας του Ιδρύματος Εγγύς Ανατολής στην Ελλάδα. Η Emma Cushman αποσύρθηκε σε μια μικρή φάρμα, στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας. Το 1931, έκανε μια επίσκεψη στο Κάιρο της Αιγύπτου για να επισκεφθεί μερικά από τα πρώην ορφανά της. Εκεί κόλλησε πάλι ελονοσία και πέθανε στην Αίγυπτο.
Θάφτηκε εκεί, όπου παρευρέθηκαν μόνο μερικά από τα κορίτσια που μεγάλωσε από την παιδική ηλικία έως την ενηλικίωση


Μιχάλης Παπαμανωλάκης