ΒΑΡΥ ΠΛΗΓΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥΣ ΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝ ΨΗΦΙΣΤΕΙ ΩΣ ΕΧΕΙ
Βαρύ πλήγμα θα επιφέρει στους μικρομεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών υπό τον τίτλο «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής», σε περίπτωση που ψηφιστεί από την Βουλή όπως έχει κατατεθεί. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, το οποίο, μεταξύ άλλων, επιφέρειτροποποιήσεις στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν 4172/2013), παρότι υποτίθεται ότι στοχεύει στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η οποία είναι ως έναν βαθμό, μικρότερο ή μεγαλύτερο, δεδομένη σε πολλά επαγγέλματα, θα έχει ως αποτέλεσμα την οικονομική εξόντωση της μεγάλης πλειοψηφίας των ελεύθερων επαγγελματιών και την βίαιη έξοδο πολλών εξ αυτών από τα επαγγέλματά τους.
Ο βασικότερος λόγος είναι ότι το νέο σχέδιο νόμου προβλέπει τεκμήριο ελάχιστου ετήσιου κέρδους (καθαρού εισοδήματος) ύψους, κατά κανόνα, 14.196 €, δηλαδή ελάχιστο κέρδος 1.183 € ανά μήνα. Αυτό το ποσό προκύπτει από το άθροισμα 14 κατώτατων μεικτών μισθών, ύψους δηλαδή 780 €, προσαυξανόμενο κατά 30%. Μάλιστα, αυτό το τεκμήριο υπό προϋποθέσεις προσαυξάνεται.
Έτσι, τα φυσικά πρόσωπα που είναι ελεύθεροι επαγγελματίες θα καλούνται να φορολογηθούν επί αυτού του εισοδήματος είτε το αποκτούν στην πραγματικότητα είτε όχι, σε πλήρη αντίθεση με την απορρέουσα από το άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος γενική αρχή του φορολογικού δικαίου κατά την οποία η συνεισφοράστα δημόσια βάρη πρέπει να είναι ανάλογη προς την φοροδοτική ικανότητα τωνπολιτών.
Αυτή η νομοθετική πρόβλεψη δυσχεραίνει έντονα την φορολογική θέση των ελεύθερων επαγγελματιών έναντι των εταιρειών, καθώς οι πρώτοι θα πληρώνουν αυξημένο φόρο εισοδήματος ακόμη και εάν κάποιες χρονιές έχουν μειωμένα κέρδη ή και ζημία, ενώ οι δεύτερες, εάν έχουν μειωμένα κέρδη ή ζημία, θα πληρώνουν μειωμένο φόρο ή δεν θα πληρώνουν φόρο, αντίστοιχα.
Δυσχεραίνει, ακόμα, την θέση τους και έναντι των μισθωτών, καθώς οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν λαμβάνουν πραγματικά 14 μισθούς, όπως οι μισθωτοί, ενώ οι μισθωτοί φορολογούνται επί καθαρών μισθών και όχι επί μεικτών, όπως σχεδιάζεται να φορολογούνται οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Ως προς τους δικηγόρους ειδικότερα, των οποίων τα θέματα γνωρίζω εκ των έσω, ο κυβερνητικός ισχυρισμός ότι «δεν είναι δυνατόν ο δικηγόρος να έχει εισόδημα μικρότερο από έναν υπάλληλο» δεν ευσταθεί για πάρα πολλούς λόγους. Ενδεικτικά, αν οι δικηγόροι αφαιρέσουν από τον μηνιαίο τζίρο τους τα μηνιαία έξοδα για εισφορές στον Ε.Φ.Κ.Α., νοίκι γραφείου, ρεύμα, τηλέφωνο και internet γραφείου, χαρτικά, καύσιμα κλπ., κατά κανόνα θα βρουν υπόλοιπο μικρότερο από έναν μέσο μισθό.
Ποσοστό 33%των δικηγόρων έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις των οφειλών τους επειδή δεν μπορούν να τις εξοφλήσουν. Περίπου 13.000 είναι εκείνοι που χρησιμοποιούν ως έδρα την κατοικία τους επειδή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να συντηρήσουν γραφείο. Χιλιάδες είναι εκείνοι και εκείνες που παραμένουν τυπικά δικηγόροι και προετοιμάζονται για εξετάσεις εισαγωγής στο δικαστικό σώμα, διαγωνισμούς πρόσληψης στο Δημόσιο ή άλλες εξετάσεις και διαγωνισμούς ή έχουν αφοσιωθεί προσωρινά στα μητρικά τους καθήκοντα.
Μετά τις έντονες αντιδράσεις πολλών ελεύθερων επαγγελματιών, και ιδίως των δικηγόρων, στο μεσοδιάστημα από την θέση του νομοσχεδίου σε δημόσια διαβούλευση έως την κατάθεσή του προς ψήφιση στην Βουλή, πραγματοποιήθηκαν κάποιες βελτιωτικές τροποποιήσεις του, οι οποίες όμως αφορούν κυρίως τις προσαυξήσεις του τεκμηρίου ελάχιστου κέρδους και δεν θίγουν την βασική λογική του.
Παρά ταύτα, η φορολογική δικαιοσύνη επιβάλλει την κατάργηση όλων των άρθρων του νομοσχεδίου που καθιερώνουν αυτό το τεκμήριο. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μπορεί και πρέπει να επιτευχθεί με την αρωγή των νέων τεχνολογιών, όπως είναι η διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, την οποία επίσης προβλέπει το επίμαχο νομοσχέδιο, και η διενέργεια φορολογικώνελέγχων με ηλεκτρονικά μέσα, και με στόχευση στην μεγάλη φοροδιαφυγή, όπως είναι αυτή που προέρχεται από την λαθρεμπορία καυσίμων. Όχι με την επιβολή εξοντωτικών, οριζόντιων, κεφαλικών φόρων.
Κόρινθος, 5-12-2023
Γιάννης Κονομόδης
Δικηγόρος, μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Κορίνθου
– Μ.Δ.Ε. στο Φορολογικό Δίκαιο
