Διονύσης Παπαγιαννόπουλος: Ντυμένος στα χακί στο στρατόπεδο της Κορίνθου
Συγκίνηση προκαλεί η φωτογραφία του σπουδαίου ηθοποιού Διονύση Παπαγιαννόπουλου, που τον δείχνει ντυμένο στα χακί, λίγα λεπτά μετά την ορκωμοσία του, στο στρατόπεδο της Κορίνθου, στις 23 Μαρτίου του 1933
Πρωταγωνιστής και στον πόλεμο
Η δεκαετία του ’40 ήταν μία από τις πιο δύσκολες της χώρας. Και φυσικά μία από τις πιο δύσκολες και για τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο. Στις 28 Οκτωβρίου του 1940 γίνεται γενική επιστράτευση και ο μεγάλος μας ηθοποιός βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης. Μετά από λίγο καιρό γίνεται λοχίας και παίζει καθοριστικό ρόλο στην απελευθέρωση ης Χειμμάρας.
«Με αυτά που ζήσαμε στο μέτωπο έχασε την αξία της η ανθρώπινη ζωή» έλεγε μετά το τέλος του πολέμου ο ίδιος. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό πως ο Παπαγιαννάπουλος γύρισε στο Διακοφτό με τα πόδια και η μάνα του δεν τον αναγνώρισε. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε λάβει τέλος αλλά ο Εμφύλιος μόλις ξεκινούσε. Από το 1946 μέχρι το 1949 υπηρέτησε και πάλι τον Ελληνικό Στρατό παίρνοντας μάλιστα προαγωγή. Ο λοχαγός Παπαγιαννόπουλος έμεινε γνωστός ως ο Αγελαδάρης Λοχαγός, μιας και είχε την προνοητικότητα να βάζει τους στρατιώτες του να ακολουθούν αγελάδες έτσι ώστε να αποφεύγουν τις… νάρκες.
Ο Παπαγιαννόπουλος δεν σταμάτησε να παίζει θέατρο ούτε στην κατοχή. Μάλιστα σε μία από τις παραστάσεις του μεταξύ των θεατών ήταν και ο Γερμανός κατοχικό διοικητής Μαξ Μέρτεν. Ο οποίος είχε οδηγήσει στο Άουσβιτς 50.000 Έλληνες Εβραίους της Θεσσαλονίκης αφού πρώτα είχε λεηλατήσει τις περιουσίες τους. Αμέσως μετά το τέλος της παράστασης ο εκπρόσωπος του διοικητή ζήτησε από τον Παπαγιαννόπουλο να παρουσιαστεί ενώπιο του Μέρτεν. Ο Έλληνας ηθοποιός αρνήθηκε και τις τρεις φορές που του ζητήθηκε. Τότε ο εκπρόσωπος του είπε πως διοικητής ήθελε να του μεταφέρει πως το ίδιο έργο παίζεται και στην Γερμανία. Και πως ο Παπαγιαννόπουλος είναι πολύ καλύτερος του Γερμανού ηθοποιού. Η απόκριση του «Νιόνιου» αφοπλιστική. «Σιγά μην του έδινα το χέρι μου. Είμαι Έλληνας αξιωματικός και είναι εχθρός μου».
Βιογραφία
Το 1968 βραβεύτηκε με το βραβείο των Ελλήνων κριτικών για την ταινία «Το κανόνι και τ’ αηδόνι». Γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1912 στο Διακοφτό. Ήταν το όγδοο από τα δέκα παιδιά της οικογένειας και ιδιαίτερα φιλομαθής από μικρός. Σπούδασε στην Αθήνα στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Την πρώτη του εμφάνιση στη σκηνή την έκανε στον ρόλο του ιππότη στον Βασιλιά Ληρ. Στο Εθνικό Θέατρο παρέμεινε μέχρι το 1941. Συνολικά για 46 χρόνια, ερμήνευσε και έπαιξε στους μεγαλύτερους θιάσους της εποχής του.
Τελευταία τάξη του γυμνασίου
Στην τελευταία τάξη του γυμνασίου ο Νιόνιος έζησε μια αγνή αγάπη. Ο ίδιος είχε περιγράψει ως εξής τον πρώτο του αυτό έρωτα: «Εγώ ήμουν εγώ. Καλός στο σχολείο, καλός στο σκασιαρχείο, στη σφεντόνα και στο κολύμπι. Μάστορας στο κλέψιμο από τα περιβόλια και τ’ αμπέλια. Και ΄μεις είχαμε φρούτα και σταφύλια. Αλλά που ξανακούστηκε να κλεβει κανείς τον… ευατόν του! Εκείνη μάλλον κορίτσακι, δε μ΄έβλεπε. Κι αν μ’ έβλεπε, μ’ έβλεπε σαν να ήμουν εγώ ο Διονύσης. Τίποτα άλλο. Εγώ την έβλεπα σαν Εκείνη. Σαν έρωτα.Είχα απελπιστεί κι απάνω που έλεγα πως ποτέ δεν θα την έσφιγγα στην αγκαλιά μου, ήλθαν κάποτε τα πράγματα έτσι και βρεθήκαμε μόνοι.
Με κοιτούσε, την κοιτούσα, δεν μιλούσε,δεν μιλούσα. Και ξάφνου…παίρνω αμπάριζα, την αγκαλίαζω-ποτέ δεν βρέθηκα να την κραταώ στην αγκαλιά μου και εγώ καλά-καλά δεν το κατάλαβα-και τη φιλώ. Κέρωσε!..Άρχισε να τρέμει και έβαλε τα κλάμματα… Από εκείνη τη στιγμή με έβλεπε σαν έρωτα. Κρυφά όμως. Με θωρούσε σαν πέρνουσα κάτω από το μπαλκόνι της αλλα με ντρεπόταν. Κι ο καιρός περνούσε το κοριτσάκι μεγάλωνε αλλά δεν εννοούσε να συναντηθούμε. Εγώ περίλυπος. εξακολουθούσα να μαραζώνω. Σκαρφάλωσα στο παραθύρι της, την φίλησα και την αγκάλιασα αλλή μία φορά τυχαία στο δρόμο, αλλά τίποτα. Ήταν Κατοχή. ‘Ημουν πλέον στο θέατρο Κοτοπούλη όταν ηρθε ένας συγγενής της και μου είπε πως πρέπει να πάμε μαζί στο νοσοκομείο. Ήταν βαριά άρρωστη. Νόμιζα πως την έπεισα πως η φυματιώση περνάει εύκολα. Το επόμενο βράδυ είχε φύγει…»
Αναμνήσεις απο τον πόλεμο
Από τον πόλεμο θυμόταν έντονα τις ψείρες! Τέτοιο κακό δεν περιγράφεται, έλεγε. Είχαμε ψείρες ακόμα και στα τσίνορα. Άσε στα γένια. Μέχρι και στις τρύπες της ζώνης τους είχανε φωλιάσει. Λίγο πριν τελειώσει ο ελληνοιταλικός πόλεμος, ο Διονύσης έγινε έφεδρος ανθυπολοχαγός.
«Ήθελα να τραυματιστώ κι γω, όπως τόσοι και τόσοι συμπολεμιστές μου για να καταλάβω τι θα πει πόλεμος. Μα οι Ιταλοί, ήταν κακοί σκοπευτές. Και μου στέρησαν αυτή τη χαρά, μονολότι βρεθήκαμε σε απόσταση μολίς λίγων βημάτων.» Ο Παπαγιανόπουλος βρέθηκε επίσης στην πρώτη γραμμή κατά των Γερμανών στο Β’ παγκόσμιο πόλεμο.
Ήταν εξαιρετικός μπαλαδόρος
Του άρεσε πολύ το διάβασμα και η ζωγραφική. Διάβαζε με μανία τα πάντα. Ακόμα και τις εφημερίδες με τις οποίες τύλιγαν τα ψάρια στην αγορά. Στο σπίτι του είχε αμέτρητα βιβλία που του κρατούσαν συντροφιά. Του άρεσε επίσης πολύ και η μπάλα. Ήταν εξαιρετικός μπαλαδόρος, έπαιζε κυρίως μέσα δεξία και ήταν πολύ καλός παίκτης αφού γράφτηκε τότε στην ομάδα «Κεραυνός» του Παναιγιαλείου και αγωνιζόταν με πίστη και με φλόγα στη ψυχή.
Το όνειρο του ποδοσφαίρου έδωσε τέλος μια κλωτσιά που δέχτηκε στο κεφάλι από έναν Εγγλέζο παίκτη που δεν του άρεσε να του παίρνουν τη μπάλα μέσα από τα πόδια του. ο Νιόνιος από τότε σταμάτησε τη μπάλα και του έμεινε κουσούρι μάλιστα κάθε φορά που άλλαζε ο καιρός είχε πόνο στο σβέρκο του.«Κάθε φορά που αλλάζει καιρός πονάει σβέρκος μου. Καλά να πάθω». Ήταν λάτρης του Παναθηναϊκου. «Όπου ήθος, εκεί και προκοπή, έλεγε. Δεν θέλω να κάνω διακρίσεις αλλά χειροκροτώ τους παίκτες με ήθος».
Όταν αποφάσισε να γίνει ηθοποιός αναγκάστηκε να πει στους γονείς του ένα μικρό ψέμα. Πήγε και βρήκε τον παπά του χωριού και τον παράκαλεσε να πείσει τους γονείς του να τον αφήσουν να σπουδάσει στην Αθήνα γιατί ήθελε τάχα να γίνει Ιεροδάσκαλος. Τα κατάφερε και τους έπεισε.
Πέρασε με τη δεύτερη στο Εθνικό λόγω προφοράς. Τόνιζε πολύ το «λ» και πρόφερε παχιά το «σ». Ο Παπαγιαννόπουλος δεν το έβαλε κάτω. «Κάθισα κι εγώ και έλεγα 100 φορές όλες τις λέξεις που είχανε σίγμα και λα για να πάψω να μιλάω χωριάτικα. Ξαναδίνω εξετάσεις τον επόμενο χρόνο και πετυχαίνω»! Τον Μάϊο του 1938 αποφοίτησε με άριστα!
Καριέρα
Στα πρωτά του βήματα στο ελεύθερο θέατρο μεγάλος δάσκαλος του στην τεχνική υπήρξε ο Βασίλης Λογοθετίδης. Πίστευε πως το πιο δύσκολο είδος θεάτρου για τη χώρα μας, είναι το σύγχρονο ελληνικό θέατρο. Και ιδίως η ελληνική κωμωδία.
Πρώτη του ταινία ήταν, το 1947, τα «Παιδιά της Αθήνας». Συνολικά έπαιξε σε 133 ταινίες, ανάμεσά τους «Ένας ιππότης για τη Βασούλα», «Η βίλα των οργίων», «Ο κυρ Γιώργης εκπαιδεύεται», «Φουσκοθαλασσιές», «Ο Κύριος Πτέραρχος» κ.τ.λ. Τελευταία ταινία του ήταν το «Ταξίδι στα Κύθηρα». Έπαιξε και στην τηλεόραση όπου ο ρόλος του κυρ-Γιώργη στο «Λούνα Παρκ» τον καθιέρωσε στη λαϊκή συνείδηση.
Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του μόνος, καθότι άγαμος και πέθανε στις 13 Απριλίου 1984 σε ηλικία μόλις 72 ετών. Βρέθηκε στο σπίτι του, λίγες μέρες αργότερα. Προς τιμή του, ο Δήμος Διακοπτού τοποθέτησε την προτομή του στην παραλία του δήμου.
Πηγή κεμένων: Βιβλίο Διονύσης Παπαγιανόπουλος: Ο πρίγκηπας της ελληνικής κωμωδίας 1993
