Google Doodle – 30 χρόνια Παγκόσμιος Ιστός – Ποιος ήταν ο ρόλος των δυο Ελλήνων
Τριάντα χρόνια αργότερα, το Doodle της Google μας θυμίζει τη δημιουργία του Παγκοσμίου Ιστού και το γεγονός ότι το Ίντερνετ αποτελεί το μεγαλύτερο ανθρώπινο τεχνούργημα.
Η ανακάλυψη που έδωσε τη μεγαλύτερη ώθηση στο Ίντερνετ ήταν αυτή του hypertext, του υπερκειμένου και του αντίστοιχου πρωτοκόλλου επικοινωνίας: του Http (Hyper Text Transfer Protocol).
Ηταν 12 Μαρτίου 1989 όταν ο «πατέρας» του WWW, Τιμ Μπέρνερς Λι, 34χρονος τότε μηχανικός λογισμικού στο CERN, παρουσίασε την εργασία του με τίτλο «Διαχείριση Πληροφοριών: Μια πρόταση». Δύο Έλληνες, όμως, συνέβαλλαν τα μέγιστα στην υλοποίηση μίας «ημιτελούς τρελής ιδέας» και στη θεμελίωση του Διαδικτύου. Ο αείμνηστος Μιχάλης Δερτούζος και ο καθηγητής Γιώργος Μητακίδης, Πρόεδρος του Φόρουμ Ψηφιακού Διαφωτισμού και στο παρελθόν, μεταξύ άλλων, επικεφαλής του Συμβουλίου RISEPTIS (Research and Innovation for Security, Privacy and Trustworthiness in the Information Society) .
Αναπολώντας τα γεγονότα, ο κ. Μητακίδης θυμάται ότι «ήταν μία ιδέα που άλλαξε τον κόσμο. Το πρώτο που θέλω να πω είναι ότι εγώ έβλεπα ένα μικρό κομμάτι της. Ο Μιχάλης έβλεπε κάτι παραπάνω από μένα, πάντα έβλεπε κάτι παραπάνω από μένα. Ο Τιμ Μπέρνελς Λη μας εξηγούσε τις σκέψεις του αλλά ήταν δύσκολο τότε να τον κατανοήσουμε. Ήταν μία συζήτηση που μας έκανε και τους δύο να καταλάβουμε ότι πρόκειται για κάτι μεγάλο, αλλά δεν μπορούσαμε να δούμε καθαρά τις διαστάσεις. Είδαμε, όμως αρκετά για να κάνουμε αυτά που έπρεπε να γίνουν έτσι ώστε η βασική ιδέα του Τιμ να αρχίσει να υλοποιείται. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία».
Μέρος αυτής της ιστορίας είναι και τα όσα ακολούθησαν. Ο Μιχάλης Δερτούζος ενήργησε μέσω του Λευκού Οίκου και ο κ. Μητακίδης μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία ήταν στέλεχος στον τομέα της τεχνολογίας. Μετά από πολλές προσπάθειες και χρηματοδότηση από τις ΗΠΑ και την ΕΕ ιδρύθηκε το World Wide Web Consortium και το Ίντερνετ έγινε κοινό αγαθό. Η ιδέα του Τιμ Μπέρνερς Λη παντρεύτηκε με τον οραματισμό του Δερτούζου αλλά και τη μεθοδικότητα του κ. Μητακίδη, για την υλοποίηση των απαραίτητων διαδικασιών με κυβερνήσεις, οργανισμούς.
Ο κ. Μητακίδης στην εξιστόρησή του ρίχνει φως και σε μία ακόμη πτυχή της δημιουργίας του Διαδικτύου. Εστιάζει σε μία μικρή, εκείνη την εποχή απόφαση του Βρετανού επιστήμονα, η οποία έμελλε να καθορίσει την εξέλιξη των πραγμάτων. «Ο Τιμ Μπέρνερς Λη πίστευε ότι αυτή η ιδέα ανήκει στον κόσμο και όχι σε κάποια εταιρεία. Θα μπορούσε να είχε πουλήσει τότε την ιδέα του, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν σήμερα θα είχαμε το Διαδίκτυο. Μάλλον θα είχαμε πολλά και διαφορετικά: κάθε κοινωνικό δίκτυο θα είχε το δικό του…»
Ποιος είναι ο Tim Berners Lee
Ο εφευρέτης του World Wide Web, γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1955 και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης από το 1973 ως το 1976. Από το 1984 ως το 1994, εργάστηκε στο Εργαστήριο Σωματιδιακής Φυσικής CΕRστη Γενεύη όπου και έγραψε το πρώτο πρόγραμμα δημιουργίας και ανάγνωσης υπερκειμένου (hypertext). Η απόφασή του να συσχετίσει το πρόγραμμά του με το Internet τον έφερε στο προσκήνιο και συνέβαλε αποφασιστικά στην αλματώδη δημοτικότητα του ίδιου του Internet. Το 1994, ίδρυσε τον οργανισμό World Wide Web Consortium (www.w3.org), ο οποίος τυποποιεί όλα τα πρωτόκολλα επικοινωνίας και τις απαραίτητες γλώσσες προγραμματισμού για την ανάπτυξη του Διαδικτύου. Στο W3 συμμετέχουν οι σημαντικότεροι φορείς παγκοσμίως (εταιρείες και ερευνητικά κέντρα) που δραστηριοποιούνται στο Internet.
Ωστόσο, ο άνθρωπος που έβαλε το θεμέλιο λίθο του Ιστού το 1989, ο Σερ Τιμ Μπέρνερς-Λι, δεν έχει διάθεση τόσο να γιορτάσει τα γενέθλια, όσο να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του δημιουργήματός του, για το οποίο ανησυχεί έντονα, όπως αναφέρει σε σχετική επετειακή ανακοίνωση-ανοικτή επιστολή του, καθώς και σε δηλώσεις του.
Όπως επισημαίνει, πολλοί άνθρωποι σήμερα νιώθουν αβέβαιοι κατά πόσο ο Ιστός τελικά υπήρξε μια δύναμη για το καλό ή για το κακό, αν και ο ίδιος διατηρεί ελπίδες πως τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο τα επόμενα 30 χρόνια (μεγάλο χρονικό διάστημα θα πρόσθετε κανείς…).
«Αν παρατήσουμε την προσπάθεια να φτιάξουμε ένα καλύτερο Ιστό τώρα, τότε η αποτυχία δεν θα ανήκει στον Ιστό, αλλά σε μας. Είναι το ταξίδι μας από την ψηφιακή εφηβεία προς ένα πιο ώριμο, υπεύθυνο και περιεκτικό μέλλον», τονίζει στην επιστολή του. Ως θετικό σημάδι, μεταξύ άλλων, θεωρεί ότι αρκετές κυβερνήσεις θέλουν να αποφύγουν τη «βαλκανοποίηση» του διαδικτύου, δηλαδή τον κατατεμαχισμό του εντός εθνικών ή περιφερειακών συνόρων.
Ο Τιμ Μπέρνερς-Λι μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN), όπου κάποτε ως ερευνητής σχεδίασε τον αρχικό Ιστό (και η αρχική πρόταση του είχε κριθεί από το αφεντικό του Μάικ Σέντελ «αόριστη αλλά συναρπαστική»), ανέφερε ότι δεν βρίσκει «και τόσο ωραίο» τον Ιστό σήμερα πια και ότι πολλοί συνειδητοποιούν ότι «δεν εξυπηρετεί την ανθρωπότητα πολύ καλά».
Όπως είπε, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, «φαίνεται πως διαρκώς πηγαίνουμε από την μια καταστροφή της ιδιωτικότητας στην επόμενη», παραπέμποντας επίσης στις εντεινόμενες ανησυχίες κατά πόσο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν τη δημοκρατία.
Μιλώντας στο BBC ο θεμελιωτής του World Wide Web (www) είπε ότι απαιτείται παγκόσμια δράση για να σταματήσει «η καθοδική βουτιά προς ένα δυσλειτουργικό μέλλον», ιδίως όσον αφορά την εμπορευματοποίηση, την υποκλοπή και τη χειραγώγηση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών, την συστηματική εξάπλωση της επιθετικότητας και της παραπληροφόρησης, την ολοένα μεγαλύτερη πόλωση των απόψεων κ.α. Όπως είπε, μέσα σε αυτή την 30ετία, τα πρώτα 15 χρόνια ήσαν καλά, αλλά μετά «στράβωσαν» και τώρα απαιτείται αλλαγή πλεύσης για να διορθωθούν ξανά. Δήλωσε πάντως αισιόδοξος, επειδή ολοένα περισσότεροι άνθρωποι -χάρη και σε σκάνδαλα τύπου Cambridge Analytica- αρχίζουν πια να καταλαβαίνουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν ως χρήστες του Ιστού. Κάλεσε τους πάντες -από τους πολιτικούς ηγέτες και τους επιχειρηματίες ως τους απλούς πολίτες- να συμβάλουν, ώστε το διαδίκτυο να γίνει καλύτερο και όχι χειρότερο τα επόμενα χρόνια.
«Πρέπει να έχετε τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων σας. Δεν πρόκειται για πετρέλαιο. Δεν είναι εμπόρευμα. Δεν πρέπει να μπορείτε να τα πουλάτε για να βγάλετε χρήματα», δήλωσε, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Ο ίδιος, μεταξύ άλλων, έχει προωθήσει την ιδέα ενός κοινωνικού «Συμβολαίου για τον Ιστό», καθώς και την τεχνολογική πλατφόρμα Solid, που επιστρέφει στους χρήστες τον έλεγχο των δεδομένων τους, διαχωρίζοντας τις εφαρμογές (apps) από την αποθήκευση των δεδομένων των χρηστών.
Ο παγκόσμιος ιστός (World Wide Web ή www) είναι ένα ανοιχτό σύστημα διασυνδεδεμένων πληροφοριών και πολυμεσικού περιεχομένου, που επιτρέπει στους χρήστες του Διαδικτύου να αναζητήσουν πληροφορίες μεταβαίνοντας από ένα έγγραφο στο άλλο.
